Geyve için can sıkan haber Zonguldak’tan!

Hattın uzunluğu yaklaşık 1200 kilometre, genişliği de 100 metre ile 10 kilometre arasında değişiyor. 1992 Erzincan, 1983 Erzurum, 1966 Varto ve 1999 yılında çok fazla can ve mal kaybına neden olan İzmit, Düzce ve Adapazarı depremleri bu fay kuşağında meydana geldi. Ayrıca bu fay hattı üzerinde İstanbul’u da kapsayacak şekilde büyük bir deprem beklendiğini de uzmanlar her fırsatta dile getiriyor.

Yalnız Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun bir de güney kolu bulunuyor. Adeta unutulan bir fay…
Geyve, Mekece ve İznik Gölü’nün güneyinden itibaren Biga Yarımadasına uzanıyor. Ama ne pek fazla gündeme geliyor ne de hareketlerine dair çok fazla bilgi paylaşılıyor. Durum böyle olunca da akla cevaplanmayı bekleyen pek çok soru geliyor.

* Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun kuzey kolu kadar güney kolu da tehlikeli mi?

* Harekete geçme olasılığını nedir?

* Kaç büyüklüğünde bir deprem üretebilir?

* En çok hasarı hangi şehirler alır?

* Nasıl önlemler almalı, hangi adımlar atılmalı?

GÜNEY KOL DA KUZEY KOL KADAR TEHLİKELİ
Güney kol üzerinde, aletsel dönemde en son Edremit Fayı üzerinde 1944 yılında 6.8 büyüklüğünde, Yenice-Gönen Fayı üzerinde 1953 yılında 7.2 büyüklüğünde, Manyas’ta ise 1964 yılında 6.8 büyüklüğünde yıkıcı depremler gerçekleşti

3 YILDIR KAHRAMANMARAŞ’I İŞARET EDİYORLAR
Bilinen tarihle Doğu Anadolu Fay hattının Kahramanmaraş kesiminde 1114 ve 1513 yıllarında büyük çaplı depremler yaşanmıştı.
Prof. Dr. Naci Görür gibi uzmanların 2020 yılından bu yana bu tarihlere dikkat çekerek Kahramanmaraş’ı işaret ettiği biliniyor.

Benzer özellikleri taşıyan bir diğer fay hattı da Sakarya’dan geçiyor.
Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın güney kolu olan Geyve-Mekece-İznik-Gemlik fayları da yüzyıllardır uyku halinde…

Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Afet Yönetim Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin, 2021 yılında yayınladığı raporda KAF’ın güney kolu işaret edilmişti.

1419’DA GEMLİK’TE KIRILDI
Söz konusu raporda,”Kuzey Kol”un Doğu Marmara Denizi içinde kalan kısmının 1766’dan beri deprem üretmediği, Marmara Bölgesi içinde Kuzey Kol üzerinde 250 yıldır kırılmamış tek kesim ve sismik boşluk olarak özellikle İstanbul için büyük tehdit arz ettiği anlatılan raporda, “Doğu Marmara Denizi altındaki sismik boşluğun Sakarya’da hasar oluşturması uzak olasılık değildir. Geyve-Mekece-İznik hattından geçen Güney Kol, büyük olasılıkla en son 1419 depremi (Gemlik) ile kırılmıştır. Bu fay Kuzey Kol’a göre çok daha az hareketli olmasına rağmen uzun süredir sessiz olmasıyla M 7 büyüklüğü ya da biraz üzeri deprem üretecek enerjiye sahiptir.” değerlendirmesinde bulunuldu.

GEYVE’DEKİ 1000 YILA YAKLAŞTI
KAF’ın güney kolundaki dair depremlere ilişkin daha önce başka uzmanların yaptığı araştırmalarda Geyve’deki kırılmanın son olarak 1065 yılında gerçekleştiği kayıtlara geçmişti.
Yani Geyve’deki fayın kırılmasının üzerinden neredeyse 1000 yıl geçmesi tehlikenin daha büyük olduğunu gözler önüne seriyor.

Profesör canlı yayında o bölgeye dikkat çekti: “Sakarya’daki güney fay hattında birikim var”
Sakarya’yı korkutan 1000 yıllık uyku!

Doğudan Marmara’ya kadar gergin hat gözlemlemediklerini belirten Prof. Dr. Kutoğlu, şöyle konuştu:
“99 depreminden sonra kuzey kollardaki fayların üzerinde duruluyor. Çınarcık segmentinin gerginlik seviyesinin artmış olduğunu, hemen batısında da Marmaraereğlisi, Silivri önlerindeki hattın ondan daha da gergin olduğunu, turuncu renkte olduğunu görüyoruz.

Bu orta kol üzerinde, Çınarcık’tan Tekirdağ’a olan kısımda Marmaraereğlisi ve Silivri önlerindeki kısmın daha gergin olduğu, yer hareketlerine göre ortaya çıkıyor.

Ama buralar, her ne kadar gergin olsa da güneyde özellikle Gemlik Körfezi’nden denize dalan ve Mudanya önlerinden devam eden hattın kuzeydeki koldan daha da gergin olduğunu ama biraz daha batıya geçtiğimizde Bandırma ve Erdek’teki kolların ise hepsinden daha da gergin olduğunu görüyoruz.

İSTANBUL İÇİN KRİTİK 2 HAT
İstanbul ile ilgili güneydeki hatlara da dikkati çeken Prof. Dr. Kutoğlu, “Çalışmamızdan hareketle baktığımızda İstanbul anlamında sadece kuzey koldan değil; Sakarya’dan güneye dalan Geyve-Pamukova hattında devam eden yine Gemlik’ten Mudanya önlerinden devam eden Bandırma- Erdek hattına da son derece dikkat edilmesi gerekiyor. Çünkü bizim yaptığımız çalışmaya göre, tarihsel depremlerden yola çıkarak ve yıllık hareket hızlarına bakarak elde ettiğimiz gerginlik değerlerine göre, bu hatlar diğerlerinden çok daha gergin durumda gözüküyor” dedi.

“7’NİN ÜZERİNDE BÜYÜK DEPREM ÜRETMİŞLER”

Fay uzunluğu 30 kilometre üzerine çıktığında, deprem büyüklüğünün de 7 ve üzeri deprem üretme potansiyelinin arttığını anlatan Prof. Dr. Kutoğlu, “Bölgede de bu potansiyel var. Geçmişteki depremlere baktığımız zaman da bu faylar zaten tarihin değişik zamanlarında 7’nin üzerinde büyük depremler üretmişler. Mesela Mudanya önündeki Gemlik’teki fayın tarihsel dönemine baktığımız zaman 6.6 büyüklüğünde bir deprem üretmiş. Bandırma tarafında 7.2 gibi bu civarda depremler var. En gergin Bandırma ve Erdek tarafı, 2’nci sırada Sakarya, 3’üncü sırada Gemlik tarafı, 4’üncü sırada Marmara Denizi bölgesini koyabiliriz” diye konuştu.