Çalma Hastalığı

Çalma Hastalığı…

Çalma hastalığı dediğimiz kleptomani temelde çalma dürtülerine karșı koyamamanın yer aldığı az rastlanan bir bozukluktur. Bu bozukluğu olan kișiler genellikle önemsiz veya maddi değeri olmayan nesneleri çalmaya karșı içsel dürtülerine söz geçiremeden bu yanlış eylemi yaparlar.Bu bozukluk genellikle ergenlik döneminde bașlar ve geç erișkinliğe kadar sürer, bazen de ömür boyu sürebilir. Kleptomaniye genellikle bașka komorbid durumlar örneğin duygu durum bozuklukları gibi bozukluklar eșlik edebilmektedir. Bu bozukluğu olan hastalar çoğunlukla kleptoman için değil ama eșlik eden diğer komorbid durumları nedeni ile tedaviye yönlendirilirler. Diğer yandan kleptomani tedavisi konusunda yeterice çalıșma bulunmamaktadır. Geniș bir spektrumda tedavi stratejileri örneğin psikoanalitik yönelimli psikoterapiler, davranıșçı tedaviler ve farmakoterapiler gibi yaklașımlar önerilmiștir.

Kleptomani hastalarının tedavisinde serotonin geri alım inihibitörleri, duygu durum düzenleyiciler ve opioid antagonistleri gibi ilaçlar kullanılmaktadır. Kleptomanide bilișsel davranıșçı tedavi yaklașımlarının etkinliğinin gösterildiği birçok çalıșma bulunmaktadır ve psikodinamik veya psikoanalitik yönelimli psikoterapilerden daha bașarılı olduğu gösterilmiștir. Ayrıca bilișsel davranıșçı yaklașımlar eğer ilaç tedavisi ile birlikte kullanılırlarsa sadece ilaç tedavisi yapılan olgulardan daha etkin olmaktadır.

Kleptomani uzunca bir süredir bilinmesine rağmen altında yatan etiyoloji halen tam olarak açıklığa  kavușturulamamıștır ve bu nedenle çeșitli farmakoterapi ve psikoterapi uygulamaları ile kleptomanide farklı tedavi yaklașımları literatüre girmiștir. Psikoanalitik psikoterapi yöntemleri, davranıșçı psikoterapi yöntemleri ve farmakoterapiler bu bozuklukta denenmiștir. Diğer yandan tedavi uygulamaları ile incelenen hasta sayısı oldukça azdır ve literatür genelde olgu sunumu ve olgu serilerinden ibarettir. Bozukluğun klinik ortamda nadir rastalanan bir durum olması ve yeterli sayıda olguyu bir çalıșma için toplamanın güçlüğü nedeni ile de kontrollü çalıșmalar kleptomani açısından kolayca yapılamamaktadır. Kleptomaninin tedavisi oldukça güçtür ve her zaman tam bașarı ile gerçekleșememektedir. Çalma davranıșını komplike hale getiren önemli bir sorun sıklıkla eșlik eden depresyon ve anksiyete kimlik sorunları veya diğer emosyonel sorunların varlığıdır. Psikiyatrik bozukluğu olan hastalarla yapılan çalıșmalar göstermektedir ki kleptomani psikiyatrik hastalıklar arasında sık olarak karșımıza çıkmaktadır. Tedavi bașarısını olumsuz yönde etkileyen bazı unsurlar Goldman tarafından ortaya konmuștur. Kleptomaninin doğru tanısının konması etkin edavinin sağlanmasında birinci basamak olacaktır ki kleptomaninin bazı özellikleri tanısının erken konulmasını olumsuz yönde etkilemektedir. Çoğu hasta yașadıkları utanç verici bu davranıșı hekimle paylașmaktan çekinmektedirler ve hekimlere kleptomaninin yerine eșlik eden diğer ruhsal sorunların semptomları aktarıldığından tanı gecikmektedir. Altta yatan depresyon gibi bazı psikiyatrik sorunların tedavisi kișiye yardımcı olamamaktadır. Kleptomanide tedaviye engel olan bir direnç bulunmaktadır. Dolayısı ile bu olgularda tedaviyi sınırlayan durumlara göz atmak gerekecektir. En bașta hastalığın saptandığı dönemin geç dönemler olması önemli olmaktadır. Aradan uzunca zamanın geçmesi tedaviyi güçleștirmektedir. Hasta açısından bir tedavi ilișkisine girmek ve tedavi sürecinde bulunmak da güç olmaktadır. Sizlerde çevrenizde bu gibi davranış eğilimleri bulunan kişilere rastlıyorsanız, kısa sürede uzman yardımı almalarını sağlayınız…

Berzah GÜNEŞ

1  |  1

berzah_gunes_calma-hastaligi-